دیسک کمر علائم، علت‌ و درمان با توصیه‌های دکتر نیما درخشان

دیسک کمر چیست؟ و چه علائمی دارد؟

کمردرد یا دیسک کمر یکی از شایع‌ترین شکایت‌های بیماران در مراجعه به کلینیک‌های مغز و اعصاب و ستون فقرات است. در بسیاری از این موارد، علت اصلی درد، آسیب به یکی از دیسک‌های بین مهره‌ای است. بیماری دیسک کمر می‌تواند با علائم گوناگونی مانند درد در ناحیه پایین کمر، انتشار درد به پاها، گزگز یا بی‌حسی اندام‌ها ظاهر شود.دیسک کمر یکی از مهم‌ترین دلایل کمردرد در افراد میانسال و حتی جوانان است.
دکتر نیما درخشان، متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات، در این مقاله به‌طور کامل درباره علل، علائم، روش‌های تشخیص و درمان دیسک کمر توضیح می‌دهد.

دیسک کمر علائم، و درمان دیسک به چه صورت می باشد؟

از زبان دکتر نیما درخشان، متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات درباره شایع ترین بیماری مربوط به ستون فقرات دیسک کمر و کمر درد می باشد.

استراحت چقدر برای کمردرد مفید است؟

استراحت کوتاه‌ مدت می‌تواند به بهبود کمردرد یا مشکلات مربوط به دیسک کمر کمک کند، اما برخلاف تصور رایج استراحت طولانی باعث ضعف عضلات می‌شود و ممکن است درد را بدتر کند معمولاً یک تا دو روز استراحت برای تسکین دردکمر کافی است. استراحت بیش از این مدت می‌تواند باعث ضعف و تحلیل عضلانی شود و در درازمدت شدت علائم را افزایش دهد.

شایع‌ترین علائم دیسک کمر چیست؟

شایع ترین بیمارها با درد در اندام های تحتانی که به وجود می آید، این است که چگونه افتراق دهیم که این درد منشا اش از دیسک کمر است یا از عضلات پا، در این خصوص باید بدانیم که دیسک کمر ، با فشار روی عناصر حیاتی که کانال نخاعی و ریشه های عصبی است، میتواند باعث گزگز، مورمور و درنهایت ضعف امتداد یک درماتوم عصبی شود.

اما افراق اش با درد های مفاصل چگونه است، مفاصل معمولا در حرکت فعال یا غیرفعال مفصلی ایجاد میشود، معمولا درد مفصل همراه با گرمی ، تورم و قرمزی مفاصل همراه است و درد عضلانی پا با ، خستگی عضلانی، گرفتگی عضلانی همراه است .

این ها مواردی است که کمک میکند، که درد منشا عصبی دارد مثل: دیسک کمر، از درد که منشا مفصل یا عضله دارد؛ از التهاب تاندوم ها و التهاب مفاصل پا ، بتوانیم افراق دهیم.

چگونه دیسک کمر را تشخیص دهیم؟

برای تشخیص دقیق دیسک کمر، تصویربرداری با MRI (ام‌آرآی) روش استاندارد محسوب می‌شود. در حالی‌که عکس ساده رادیولوژی صرفاً ساختار استخوان‌ها را نمایش می‌دهد، MRI امکان بررسی بافت نرم از جمله دیسک‌ها و ریشه‌های عصبی را فراهم می‌کند. این روش، حساسیت بالاتری برای شناسایی بیرون‌زدگی یا پارگی دیسک دارد.بنابراین پزشک برای تشخیص دیسک کمر از MRI استفاده میکند.

بررسی عملکرد اعصاب با نوار عصب و عضله برای تشخیص دیسک کمر را توضیح دهید؟

در کنار ام‌آرآی، تست نوار عصب و عضله به ما کمک می‌کند تا عملکرد عصب‌ها و میزان درگیری ریشه‌های عصبی را در اندام‌ها ارزیابی کنیم. هماهنگی بین علائم بالینی بیمار و یافته‌های تصویربرداری برای تشخیص دقیق و انتخاب درمان مناسب بسیار اهمیت دارد.

تفاوت دیسک کمر و درد عضلانی

چه زمانی دیسک کمر خطرناک می‌شود؟

در مواردی که دیسک کمر تنها باعث درد یا بی‌حسی در پاها شود، معمولاً اورژانسی نیست. اما اگر علائمی مانند ضعف حرکتی، تحلیل رفتن عضلات یا اختلال در کنترل ادرار و مدفوع ایجاد شود، باید به‌سرعت اقدامات تشخیصی انجام شده و در صورت لزوم بیمار طی ۴۸ ساعت تحت جراحی قرار گیرد. این علائم نشانه‌ی فشار شدید روی ریشه‌های عصبی هستند و نیازمند اقدام فوری می‌باشند.

چه کسانی بیشتر در معرض دیسک کمر هستند؟

دیسک کمر ممکن است در هر فردی بروز کند، اما برخی افراد بیشتر در معرض خطر هستند:

• سابقه خانوادگی: افرادی که بستگان درجه‌یکشان دیسک کمر دارند.
• شغل‌های نشسته: مثل رانندگان یا کارمندان اداری.
• بلند کردن اجسام سنگین: بدون اصول صحیح در کار یا ورزش.
• چاقی: فشار زیاد به ستون فقرات وارد می‌کند.
• سیگار: باعث کاهش خون‌رسانی به دیسک‌ها می‌شود.
• بی‌تحرکی: ورزش نکردن و زندگی کم‌تحرک نیز باعث مشکلات کمر می شود
• تمرینات نادرست ورزشی: فشار زیاد یا حرکات ناگهانی به کمر شما آسیب زیادی وارد میکند

علل بروز دیسک کمر چیست؟ (علت بیرون زدگی دیسک کمر چیست؟)

بیرون‌زدگی یا پارگی دیسک کمر معمولاً به دو دلیل اتفاق می‌افتد که عبارت انداز:

1. عوامل ژنتیکی: وجود سابقه دیسک کمر در بستگان درجه یک، احتمال بروز آن را در سنین پایین‌تر افزایش می‌دهد. اختلال در ساختار پروتئین‌های کلاژن دیسک نیز می‌تواند نقش داشته باشد.
2. عوامل محیطی: فشارهای مکانیکی، بلند کردن اجسام سنگین، چاقی، نشستن طولانی‌مدت و مصرف دخانیات از جمله عواملی هستند که سلامت دیسک‌ها را تهدید می‌کنند.

چطور درد دیسک را از دردهای عضلانی یا مفصلی تشخیص دهیم؟

درد ناشی از دیسک کمر معمولاً به‌صورت تیرکشنده و در امتداد مسیر عصبی (درماتوم) است و با علائمی مانند گزگز و بی‌حسی همراه می‌شود.
در مقابل، دردهای مفصلی معمولاً با حرکات فعال یا غیرفعال مفصل تشدید می‌شوند و ممکن است همراه با گرمی، تورم یا قرمزی باشند. دردهای عضلانی نیز اغلب با گرفتگی و خستگی عضلات همراه هستند. شناخت این تفاوت‌ها به تشخیص دقیق علت درد کمک می‌کند.

آیا رژیم غذایی و سبک زندگی در بهبود دیسک کمر نقش دارند؟ ( رژیم غذایی برای دیسک کمر)

بله، قطعاً. درمان‌های دارویی و جراحی فقط بخشی از مسیر درمان هستند. اصلاح سبک زندگی و تغذیه می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری و بهبود دیسک کمر ایفا کند.

سبک زندگی سالم 

– ورزش منظم مانند پیاده‌روی، شنا و یوگا برای تقویت عضلات پشت و شکم بسیار توصیه می شود.
– حفظ وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن و ایستادن
– پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین به روش غلط
– استفاده از تشک مناسب برای خواب
– خواب کافی و مدیریت استرس

تغذیه مناسب

– کلسیم و ویتامین D برای تقویت استخوان‌ها
– آنتی‌اکسیدان‌ها (مثل ویتامین C و E) برای کاهش التهاب
– اسیدهای چرب امگا ۳ برای بهبود سلامت دیسک
– کنترل وزن برای کاهش فشار روی ستون فقرات

چه تمریناتی برای بیماران دیسک کمر مفید است؟

ورزش‌های مناسب می‌توانند به تقویت عضلات، کاهش درد و بهبود تحرک کمک کنند. مهم است که این تمرین‌ها زیر نظر پزشک یا فیزیوتراپیست انجام شوند.

تمرینات تقویتی:

– حرکت پل (Bridge): دراز بکشید، زانوها را خم کرده و باسن را بالا بیاورید
– حرکت سوپرمن: در حالت دمر، دست‌ها و پاها را همزمان بالا بیاورید

این دو تمرین به تقویت عضلات شما کمک فراوان میکند.

تمرینات کششی :

– کشش گربه و گاو: در حالت چهار دست و پا، کمر را به سمت بالا و سپس پایین ببرید حداقل روزی  سه بار تمرین را انجام دهید.
– کشش همسترینگ: در حالت نشسته، به سمت پای صاف شده خم شوید. این تمرین را نیز می توانید روزانه سه بار تکرار کنید.

تمرینات مقاومتی :

– بلند کردن پا در حالت خوابیده: به تقویت عضلات لگن کمک می‌کند و میتواند عضلات شما را خیلی قوی تر کند.
– آب‌درمانی و شنا: بهترین گزینه برای بیماران دیسکی

تمرینات تنفسی 

– تنفس دیافراگمی: کاهش فشار و تنش عضلات کمر میتواند به دیسک شما کمک فراوانی کند.

چگونه از دیسک کمر پیشگیری کنیم؟

پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. با رعایت نکات زیر، می‌توان احتمال بروز دیسک کمر را به‌طور چشمگیری کاهش داد:
1. اصلاح نحوه نشستن و ایستادن
2. بلند کردن اجسام با استفاده از زانو و لگن، نه با کمر
3. تقویت عضلات مرکزی بدن با ورزش منظم
4. حفظ وزن مناسب
5. استفاده از تشک طبی با سفتی متوسط
6. ترک سیگار

چه ورزش های به دیسک کمر آسیب می رساند؟

برای افراد مبتلا به دیسک کمر، انجام برخی ورزش‌ها می‌تواند آسیب بیشتری به دیسک‌های بین مهره‌ای وارد کرده و وضعیت درد را تشدید کند. ورزش‌هایی که فشار زیاد و ضربه‌های ناگهانی به ستون فقرات وارد می‌کنند، مانند دویدن روی سطوح سخت، وزنه‌برداری سنگین و ورزش‌های برخوردی (مثل فوتبال و بسکتبال)، می‌توانند موجب آسیب بیشتر به دیسک کمر شوند.

همچنین حرکاتی که شامل چرخش شدید کمر یا خم شدن‌های زیاد به جلو و عقب هستند، مانند حرکات پیچشی در تمرینات یوگا و پیلاتس، ممکن است فشار بیشتری به دیسک‌های کمر وارد کند. برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر، توصیه می‌شود افرادی که دیسک کمر دارند، تمرینات کششی و تقویتی با کمترین فشار به ستون فقرات را انجام دهند و قبل از شروع هرگونه فعالیت ورزشی، با پزشک مشورت کنند.

سؤالات متداول درباره دیسک کمر