روانشناسی (Psychology – Study of mind and behavior) علمی است که درباره‌ی رفتار و فرایندهای ذهنی انسان به طور عمده توضیح می دهد. این علم به بررسی رفتار، احساسات، ذهن و فرایندهای شناختی مربوط به انسان می‌پردازد. روانشناسی ممکن است در مطالعه‌ی افراد در دستگاه‌های جمعیتی و یا در آزمایشگاه‌های پژوهشی جهت فهم بهتر رفتار و عملکرد انسان استفاده شود با طبیب یاب همراه باشید تا در مورد تمامی سرفصل های روانشناسی بیشتر صحبت کنیم.
تاریخچه
علم روانشناسی قدمت زیادی دارد و از عهد باستان آغاز می‌شود. پیش از قرن یازدهم قبل از میلاد، دانسته های مردم بیشتر در ارتباط با پزشکی، فلسفه یا مذهب بود. در سال های بعد به طور کلی چندین اندیشمند و فیلسوف بزرگ که به مطالعه ذهن و روان انسان می پرداختند، ظهور کردند.
در قرن نوزدهم و دهه 1890، پژوهشگر نیوتور خوان کتاب سخنان ” روح و جهانیت روانی ” را به چاپ رسانده و کتابخانه نسل ها و جنبش های آینده را با این عنوان استفاده کرده است.
در قرن 20، تکنولوژی‌های جدید شروع به استفاده از روانشناسی کردند و روش‌های علمی در پژوهش علوم روانشناسی توسعه پیدا کرد. در سال 1904، یک دانشجوی آلمانی به نام ویلهم ووندت، تأسیس نخستین آزمایشگاه روانشناسی را که بدان نیاز پژوهشگران را به رخش می‌کشید را آغاز کرد.
در سال 1900، سیگموند فروید، روانشناسی را به عنوان یک علم در نظرگرفت و تأثیر زیادی بر تحول روانشناسی در دهه های بعد گذاشت. وی تاکید داشت که برخی از کوچکترین وقایع ناخودآگاه تأثیر زیادی بر روان و رفتار انسان دارند و رویکردهای جدید درمانی را به وجود آورد که تا امروز نقش مهمی در روان درمانی دارد.
با پیشرفت روانشناسی در قرن 20، تعداد زیادی از رویکردها و مدارس مبتنی بر دیدگاه‌ها و نظریات مختلف در این حوزه تشکیل شد. از جمله روان درمانی رفتارگرا، روان درمانی شناختی، روانشناسی تجربی، روانشناسی تحلیلی، روانشناسی انسانی و …
در اینجا ما به برخی از خوشه‌های اصلی در روانشناسی می‌پردازیم:
روانشناسی شناختی
در روانشناسی شناختی، فرایندهای ذهنی مانند پردازش اطلاعات، حافظه دستیابی به اهداف، تصمیم‌گیری و حل مسئله بررسی می‌شوند. روانشناسان شناختی سعی می‌کنند روش‌های کارکردی فرایندهای ذهنی را درک کنند و بهترین روش‌های رسیدن به نتایج مطلوب را بشناسند.
روانشناسی عاطفی
در روانشناسی عاطفی، احساسات و روابط اجتماعی مورد بررسی قرار می‌گیرند. این شاخه از روانشناسی به بررسی عوامل موثر در تشکیل و توسعه روابط اجتماعی، روابط بین فردی و عواطف می‌پردازد.
روانشناسی تربیتی
روانشناسی تربیتی به بررسی رفتار و تعلیم و تربیت افراد و گروه‌ها می‌پردازد. این شاخه از روانشناسی به تعیین اثربخشی روش‌های آموزشی و تربیتی، بهبود فرایند یادگیری و توسعه فردی می‌پردازد.
روانشناسی استرس
در این شاخه از روانشناسی، تحقیقات برروی عوامل استرس‌زا و اثرات استرس بر سلامت روانی و جسمی انسان انجام می‌شود. روانشناسان استرس بر روش‌های مدیریت استرس و کاهش تاثیرات منفی استرس در سلامت روانی تمرکز دارند.
روانشناسی بالینی
در زمینه روانشناسی بالینی، روانشناسان به تشخیص و درمان اختلال‌های روانی مانند افسردگی، اضطراب و اختلالات شخصیتی می‌پردازند. روانشناسان بالینی از روش‌های مختلفی مانند گفتگو درمانی و داروها برای کمک به افراد مبتلا به اختلالات روانی استفاده می‌کنند.
روانشناسی جهت گیری
این شاخه از روانشناسی به بررسی عوامل موثر در موفقیت و خوش‌بینی در زندگی می‌پردازد. روانشناسان جهت گیری بر فراگیری مهارت‌های مثبت و تفکر خلاق تاکید می‌کنند که می‌تواند افراد را در رسیدن به اهدافشان کمک کند.
کاربردهای روانشناسی
روانشناسی می‌تواند در سطوح مختلفی از زندگی مفید باشد. در زمینه کار، روانشناسی در بهبود فرایند تصمیم‌گیری، مدیریت استرس و رفع اختلالات کاری به کمک کارکنان می‌آید. در روابط شخصی، روانشناسی در افزایش مهارت‌های ارتباطی، حل مسائل و بهبود روابط با دیگران کمک می‌کند. همچنین، در دستگاه‌های سیاسی و اجتماعی، روانشناسی می‌تواند به درک بهتر رفتار و نظام اجتماعی کمک کند.
روانشناسی از تاریخ دیرینه ای بهره برداری می‌کند. در مصر باستان، اولین توصیف شناختی روانشناسی وجود داشت و یکی از اولین روش‌های شناختی بررسی خلق و خوی و رفتار انسان را فراهم کرده بود. اگرچه روانشناسی به مرور زمان پیشرفت کرده است و استفاده از تکنولوژی به بالشتک گذاشته است، اما بسیاری از اصول پایه‌ای روانشناسی که توسط نخبگان قدیمی تر سنجش شده‌اند، هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
روانشناسان به تحقیق و کار در زمینه‌های مختلفی از جمله توسعه کودکان، کارهای گروهی، علوم شناختی و بیماری‌های روانی می‌پردازند. با در نظر گرفتن این تفاوت‌های موضوعی، مهم است که روانشناسان در روش بررسی‌هایشان، چندین روش مختلف را به آزمایش بکشند و نتایج را در کنار هم قرار دهند تا به نتایج قابل اطمینانی برسند.
اخیراً در زمینه روانشناسی، تحقیقات بسیاری انجام شده است. تحقیق در زمینه رابطه بین روحیه و سلامت جسمی نشان داده که روحیه مثبت و بهبودی، سلامت جسمی را تسهیل می‌کند. تحقیقات در زمینه تأثیر مداوم عشق و اهمیت روابط عاطفی در سلامت و رشد روحی نشان می‌دهد که روابط دراز مدت و پایداری سلامت روحی را تأمین می‌کند. تحقیقات در مورد تأثیر فعالیت بدنی مانند تمرینات ورزشی بر سلامت روانی نشان داده است که فعالیت بدنی می‌تواند به عنوان یک روش درمانی برای افرادی که با افسردگی و اضطراب مبتلا هستند عمل کند.
بهترین دانشگاه های رشته روانشناسی در جهان عبارتند از:
- دانشگاه هاروارد (دانشگاه هاروارد در ایالات متحده آمریکا به عنوان یکی از بهترین دانشگاه های رشته روانشناسی شناخته می شود. این دانشگاه دوره های متنوعی در زمینه روانشناسی ارائه می دهد از جمله روانشناسی بالینی، روانشناسی شناختی و روانشناسی تربیتی.)
- دانشگاه استنفورد (دانشگاه استنفورد در کالیفرنیا، ایالات متحده آمریکا به عنوان یکی از بهترین دانشگاه های رشته روانشناسی در جهان شناخته می شود. این دانشگاه برنامه های تحصیلی متنوعی در زمینه های مختلف روانشناسی ارائه می دهد.)
- دانشگاه کمبریج (دانشگاه کمبریج در انگلستان نیز یکی از بهترین دانشگاه های رشته روانشناسی است. این دانشگاه دوره های تحصیلی متنوعی در زمینه های مختلف روانشناسی ارائه می دهد از جمله روانشناسی تجربی، روانشناسی بالینی و روانشناسی تعلیم و تربیت.)
- دانشگاه ییل (دانشگاه ییل در ایالات متحده آمریکا نیز به عنوان یکی از بهترین دانشگاه های رشته روانشناسی شناخته می شود. این دانشگاه برنامه های تحصیلی متنوعی در زمینه های مختلف روانشناسی ارائه می دهد از جمله روانشناسی شناختی، روانشناسی بالینی و روانشناسی تربیتی.)
- دانشگاه آکسفورد (دانشگاه آکسفورد نیز در انگلستان به عنوان یکی از بهترین دانشگاه های رشته روانشناسی شناخته می شود. این دانشگاه برنامه های تحصیلی متنوعی در زمینه های مختلف روانشناسی ارائه می دهد از جمله روانشناسی اجتماعی، روانشناسی بالینی و روانشناسی شناختی.)
نتیجه گیری
در کل، روانشناسی به عنوان علم مرتبط با رفتار و فرایندهای ذهنی انسان، نقش مهمی را در فهم و بهبود زندگی انسانها ایفا می‌کند. بررسی‌های انجام شده در این علم تأکید می‌کنند که رفتار و روانشناخت افراد قابل تغییر و بهبود است و تغییری مثبت در زندگی افراد را ایجاد می‌کند. از این رو، روانشناسی می‌تواند از اهمیت بالایی برخوردار باشد و به درک بهتر از خود و دیگران کمک کند.
