ساییدگی و آرتروز زانو چیست؟
یکی از بیماریهای بسیار شایع که با افزایش سن شیوع بیشتری دارد، ساییدگی مفصل زانو است. در ساییدگی مفصل زانو با توجه به شدت ساییدگی و شرایط بیمار درمانهای مختلفی در نظر گرفته می شود.
علائم ساییدگی زانو
علائم ساییدگی زانو(علائم اصلی ساییدگی زانو) به شرح زیر هستند:
1.درد زانو: بهطور خاص این شرایط در هنگام حرکت زانو یا در پایان روز ایجاد میشود. همچنین این درد معمولاً با استراحت کردن بهبود پیدا میکند
2.خشکی و سفتی زانو: بهطور خاص این شرایط پس از استراحت کردن ایجاد میشود. این ناراحتیها معمولاً با انجام فعالیت به مدت چند دقیقه کاهش خواهد یافت.
3.صدا دادن زانو: تقتق کردن یا احساس سایش در مفصل در هنگام حرکت دادن آن
4.ورم سفت: در نتیجه استئوفیت یا تشکیل استخوان اضافی ایجاد میشود
5.ورم نرم: به خاطر تجمع مایع اضافی در مفصل ایجاد میشود
6.خالی شدن زانو: به خاطر ضعیف شدن عضلات مفصل یا بیثباتی ساختارهای نگهدارنده آن
7.عدم حرکت آزادانه مفصل به صورت عادی
8.خم شدن و پرانتزی شدن زانوها
9.نازک یا ضعیف به نظر رسیدن عضلات اطراف
درمان های اولیه ساییدگی زانو
در موارد اولیه که بیماری هنوز شدت پیدا نکرده است، اصلاح شیوه زندگی و انجام نرمش های خاص، استفاده از داروهای مختلف و فیزیوتراپی می تواند قدم های اولیه در پیشگیری از پیشرفت بیماری باشد.
در موارد شدیدتر ممکن است بیمار به درمانهای اولیه پاسخ ندهد و درمانهای تهاجمی تر مثل انواع تزریق ها از قبیل تزریق ژل، اوزون تراپی یا PRP برای بیمار در نظر گرفته شود؛ که اینها جنبه کنترل درد و بهبود کیفیت وضعیت زندگی بیمار را دارد که ممکن است در فواصل زمانی مختلف بسته به شرایط بیمار تکرار شود.
گاهی وقتها ساییدگی بسیار شدید هست و هیچ کدام از درمانهای ذکر شده ممکن است موثر واقع نشود. در این صورت ممکن است که بیمار نیاز به عمل تعویض مفصل داشته باشد.مخصوصاً در مواردی که سن بیمار بالای 60 سال باشد و ساییدگی و آرتروز شدید باشد ممکن است درمان تعویض مفصل برای بیمار در نظر گرفته شود.
شرایط عمل تعویض مفصل
گاهی اوقات ممکن است بیمار از نظر شرایط مفصل و سن، کاندید انجام عمل تعویض مفصل باشد ولی شرایطی وجود داشته باشد که بیمار امکان انجام جراحی تعویض مفصل را نداشته باشد؛ مثل ابتلا به بیماری دیابت مخصوصاً نوع وابسته به انسولین یا دیابت کنترل نشده، یا شرایطی که پزشک تشخیص دهد بیمار از انجام جراحی تعویض مفصل نتیجه خوبی نخواهد گرفت، مثلا اضافه وزن زیاد در بیمار یا سن بیمار و بیماریهای زمینه ای شرایطی را ایجاد می کند که بیمار قادر به گرفتن بیهوشی نخواهد بود، یا به علت بالا بودن سن بیمار اطرافیان وی حاضر به انجام عمل نیستند. یا شرایط مالی مهیا نباشد. به هر دلیلی بیمار یک ساییدگی شدید دارد و درمانهای اولیه اثر بخش نبودند ولی مهیای انجام تعویض مفصل هم نیست.
درمان بدون جراحی برای ساییدگی زانو
یکی از درمان هایی که برای چنین بیمارانی در نظر گرفته می شود بلاک اعصاب درد زانو یا ژنیکولار نرو ابلیشن هست که در شیراز در کلینیک دکتر حسین ارجمند انجام می شود. به دو طریق ممکن است این کار انجام شود.
بلاک اعصاب درد زانو یا ژنیکولار
روش اول ، اطراف عصبهای درد زانو داروهایی تزریق می شود و به این ترتیب احساس درد در زانوی بیمار مهار می شود و کمک میکندکه بیمار حداقل درد نداشته باشد؛ یا به وسیله آر اف یا فرکانس رادیویی که یک روش نسبتاً جدید است ، که در آن به وسیله سوزن های مخصوص، اعصاب درد اطراف زانو سوزانده می شود؛ که می تواند در مهار و کنترل درد بیمار و بهبود کنترل کیفیت زندگی بسیار موثر باشد.
البته این روشها بعد از مدتی بسته به شرایط بیمار ممکن است نیاز به تکرار داشته باشند.